Last updated: 20 พ.ค. 2568 | 4 จำนวนผู้เข้าชม |
สมองกับลำไส้: สองอวัยวะที่เชื่อมโยงกันมากกว่าที่คิด
คุณเคยสังเกตไหมว่า…เวลาต้องไปพรีเซนต์งานสำคัญ สอบ หรือเจอสถานการณ์ตึงเครียด มักมีอาการ “ปั่นป่วนท้อง” อย่างท้องเสีย ท้องผูก หรือแม้แต่แน่นท้องโดยไม่มีสาเหตุทางกายภาพ?
อาการเหล่านี้ไม่ได้เกิดจากจินตนาการ แต่มาจากระบบสื่อสารที่ทรงพลังระหว่าง “สมอง” กับ “ลำไส้” ที่นักวิทยาศาสตร์เรียกว่า Gut-Brain Axis หรือ “แกนสมอง-ลำไส้” ซึ่งกำลังเป็นจุดสนใจในวงการแพทย์ทั่วโลก เพราะมันส่งผลต่อสุขภาพทั้งทางกายและใจในระดับลึกกว่าที่เคยคิด
เมื่อความเครียด “รบกวน” ระบบย่อยอาหาร
ความเครียดส่งผลต่อระบบย่อยอาหารผ่านหลายกลไก เช่น:
• การกระตุ้น ฮอร์โมนคอร์ติซอล (Cortisol) ซึ่งเพิ่มกรดในกระเพาะอาหาร แต่ลดการบีบตัวของลำไส้เล็กและลำไส้ใหญ่
• ทำให้การย่อยอาหารช้าลง หรือเร็วเกินไป
• ส่งผลให้ “จุลินทรีย์ในลำไส้” เปลี่ยนแปลง และสูญเสียสมดุล
• ลดการดูดซึมสารอาหาร → ทำให้ร่างกายอ่อนล้า
ผลลัพธ์ที่ตามมา:
ท้องเสีย หรือท้องผูกบ่อยขึ้น
ท้องอืด แน่นท้อง
ปวดท้องโดยไม่มีสาเหตุ
ภาวะลำไส้แปรปรวน (IBS)
Gut-Brain Axis: ระบบสื่อสารสองทาง
Gut-Brain Axis คือเครือข่ายการสื่อสารที่สมองและลำไส้ “พูดคุย” กันตลอดเวลา ผ่าน:
• เส้นประสาทวากัส (Vagus Nerve): ทำหน้าที่เหมือน “สายโทรศัพท์” ระหว่างสมองและลำไส้
• ระบบภูมิคุ้มกัน: ความเครียดทำให้ภูมิคุ้มกันในลำไส้ลดลง เสี่ยงต่อการติดเชื้อหรืออักเสบ
• จุลินทรีย์ในลำไส้ (Gut Microbiota): มีบทบาทควบคุมการสร้างสารสื่อประสาท เช่น เซโรโทนิน (Serotonin) ซึ่ง 90% ของเซโรโทนินในร่างกาย “ผลิตจากลำไส้”
นั่นหมายความว่า จุลินทรีย์ดีในลำไส้สามารถส่งผลต่ออารมณ์ ความจำ การนอน และความเครียดได้ และในทางกลับกัน ความเครียดก็สามารถส่งผลกลับมายังลำไส้ได้เช่นกัน
ลำไส้แปรปรวน (IBS) โรคฮิตของคนยุคใหม่ที่เกิดจาก “ความเครียดสะสม”
IBS ไม่มีสาเหตุทางกายภาพที่ชัดเจน แต่งานวิจัยจำนวนมากพบว่า เกี่ยวข้องโดยตรงกับภาวะเครียด วิตกกังวล และความไม่สมดุลของจุลินทรีย์ในลำไส้
อาการของลำไส้แปรปรวน หรือ Irritable Bowel Syndrome (IBS) ได้แก่:
• ปวดท้องบิดๆ คล้ายอยากถ่าย แต่ถ่ายไม่สุด
• ถ่ายบ่อย หรือท้องผูก สลับกัน
• ท้องอืด แน่นท้องโดยไม่รู้สาเหตุ
• รู้สึกไม่สบายท้องหลังเครียด
5 วิธีลดเครียด เพื่อรักษาลำไส้ให้แข็งแรง
นอนหลับให้เพียงพอ: อย่างน้อยวันละ 7-8 ชั่วโมง
ออกกำลังกายสม่ำเสมอ: ช่วยกระตุ้นการบีบตัวของลำไส้
ฝึกหายใจลึกๆ หรือทำสมาธิ: ลดการทำงานของ Sympathetic Nervous System
ลดคาเฟอีน แอลกอฮอล์ อาหารแปรรูป
เสริมซินไบโอติกเป็นประจำ
BioSyn คือผลิตภัณฑ์ซินไบโอติกที่ออกแบบมาโดยเฉพาะสำหรับดูแลระบบลำไส้ ด้วยการรวมสายพันธุ์โพรไบโอติกที่ผ่านการวิจัย พร้อมพรีไบโอติกคุณภาพสูง เพื่อช่วยให้แกนสมอง-ลำไส้กลับมาทำงานอย่างสมดุล
ช้อปออนไลน์ได้เลยที่ :
Inbox : m.me/BioSynThailand
Line Shopping : https://shop.line.me/@biosyn
Shopee : BioSyn Official : https://shopee.co.th/biosyn_official
Lazada : BioSyn Thailand : https://bit.ly/3SXeQpz
แหล่งอ้างอิง
1.Mayer EA. “Gut feelings: the emerging biology of gut–brain communication.” Nature Reviews Neuroscience.
2.Harvard Health. “The gut-brain connection.”
3.NIH: “Irritable Bowel Syndrome and the Microbiome”
4.Journal of Neurogastroenterology and Motility. “Probiotics in the treatment of IBS and stress-related gut disorders.”
เรียบเรียงโดย: BioSyn Thailand